Nghệ thuật ăn mày (khác chi nghệ thuật kinh doanh?)
2009-05-04 09:40:05
Câu chuyện bắt đầu như thế này.
Tôi xách túi đồ nhãn hiệu Levi's ra khỏi Plaza rồi
đứng lại ở cửa chờ bạn. Một tay ăn mày chuyên
nghiệp phát hiện ra tôi, sán tới đứng trước mặt.
Câu chuyện của tôi chỉ có thế thôi. Thế nhưng
tay ăn mày đã dạy tôi một bài học kinh tế còn
sâu sắc hơn một khoá học tại chức kinh tế ở
trường. Tôi kể câu chuyện này chính bởi ý
nguyện của tay ăn mày đó.
- Xin anh cho tôi ít tiền đi! - Tôi đứng đó chả
có việc gì nên tiện tay vứt cho hắn đồng tiền xu,
rồi bắt chuyện cùng nhau.
Ăn mày rất thích kể lể.
- Tôi chỉ ăn mày quanh khu mua sắm này thôi,
anh biết không? Tôi chỉ liếc một phát là thấy
anh ngay. Đi mua Levi's ở Plaza chắc chắn
nhiều tiền
- Hả? Ông cũng hiểu đời phết nhỉ! - Tôi ngạc
nhiên.
- Làm ăn mày, cũng phải ăn mày cho nó có
khoa học. - Ông ta bắt đầu mở máy.
Tôi ngẫm nghĩ một lát, thấy thú vị bèn hỏi:
- Thế nào là ăn mày một cách khoa học?
Tôi nhìn kỹ ông ta, đầu tóc rối bù, quần áo rách
nát, tay gầy giơ xương, nhưng lại sạch sẽ.
Ông ta giảng giải:
- Ai chẳng sợ và ghét ăn mày, nhưng tôi tin anh
không ghét tôi, tôi đoan chắc điều đó. Đấy là
điểm tôi khác biệt với những thằng ăn mày
khác.
Tôi gật đầu đồng ý, đúng là tôi không ghét ông
ta, nên tôi đang nói chuyện với ông ta đấy thôi.
- Tôi biết phân tích SWOT, những ưu thế, bất
lợi, những cơ hội và nguy cơ. Đối mặt với
những thằng ăn mày là đối thủ cạnh tranh của
tôi, ưu thế (Strengths) của tôi là tôi không làm
người ta phản cảm, lánh sợ. Cơ hội
(Opportunities) và nguy cơ (Threats) thì chỉ là
những yếu tố điều kiện bên ngoài thuộc về hoàn
cảnh, có thể là dân số ở đây đông hay vắng,
thành phố có quyết định chỉnh trang đô thị, dẹp
hè phố chăng
- ???
- Tôi đã từng tính toán rất cụ tỉ (cụ thể và tỉ mỉ)
rằng, khu vực thương mại này người qua lại
đông, mỗi ngày khoảng mười nghìn người,
nghèo thì nhiều lắm, nhưng người giàu còn
nhiều hơn. Trên phương diện lý luận thì giả như
mỗi ngày tôi xin được mỗi người một đồng xu
một nghìn đồng, thì mỗi tháng thu nhập của tôi
đã được ba trăm triệu đồng. Nhưng thực tế thì
đâu phải ai cũng cho ăn mày tiền, mà một ngày
làm sao tôi đi xin được mười nghìn lượt người.
Vì thế, tôi phải phân tích, ai là khách hàng mục
tiêu của tôi, đâu là khách hàng tiềm năng của
tôi.
Ông ta lấy giọng nói tiếp:
- Ở khu Plaza này thì khách hàng mục tiêu của
tôi chiếm khoảng 30% số lượng người mua
sắm, tỉ lệ thành công khoảng 70%. Lượng
khách hàng tiềm năng chiếm khoảng 20%, tỉ lệ
thành công trên đối tượng này khoảng 50%.
Còn lại 50% số người, tôi chọn cách là bỏ qua
họ, bởi tôi không có đủ thời gian để tìm vận may
của mình với họ, tức là xin tiền họ.
- Thế ông định nghĩa thế nào về khách hàng
của ông? - Tôi căn vặn.
- Trước tiên, khách hàng mục tiêu nhé. Thì
những nam thanh niên trẻ như anh đấy, có thu
nhập, nên tiêu tiền không lưỡng lự. Ngoài ra
các đôi tình nhân cũng nằm trong đối tượng
khách hàng mục tiêu của tôi, họ không thể mất
mặt trước bạn khác phái, vì thế đành phải ra tay
hào phóng. Rồi tôi chọn các cô gái xinh đẹp đi
một mình là khách hàng tiềm năng, bởi họ rất
sợ bị lẽo đẽo theo, chắc chắn họ chọn cách bỏ
tiền ra cho rảnh nợ. Hai đối tượng này đều
thuộc tầm tuổi 20-30. Nếu tuổi khách hàng nhỏ
quá, họ không có thu nhập, mà tuổi già hơn, thì
họ có thể đã có gia đình, tiền bạc bị vợ cầm hết
rồi. Những ông chồng đó biết đâu có khi đang
âm thầm tiếc hận rằng không thể ngửa tay ra
xin tiền của tôi ấy chứ!
- Thế thì mỗi ngày ông xin được bao nhiêu tiền?
- Thứ hai đến thứ sáu, sẽ kém một chút, khoảng
hai trăm nghìn. Cuối tuần thậm chí có thể 4-500
nghìn.
- Hả? Nhiều vậy sao?
Thấy tôi nghi ngờ, ông ta tính cho tôi thấy:
- Tôi cũng khác gì anh, tôi cũng làm việc tám
giờ vàng ngọc. Buổi sáng từ 11h đến tối 7h,
cuối tuần vẫn đi làm như thường. Mỗi lần ăn
mày một người tôi mất khoảng 5 giây, trừ đi thời
gian tôi đi lại, di chuyển giữa các mục tiêu,
thường một phút tôi xin được một lần được một
đồng xu 1 nghìn, 8 tiếng tôi xin được 480 đồng
một nghìn, rồi tính với tỉ lệ thành công 60%
[(70%+50%)÷2] thì tôi được khoảng 300 nghìn.
Chiến lược ăn mày của tôi là dứt khoát không
đeo bám khách chạy dọc phố. Nếu xin mà họ
không cho, tôi dứt khoát không bám theo họ.
Bởi nếu họ cho tiền thì đã cho ngay rồi, nếu họ
cho vì bị đeo bám lâu, thì tỉ lệ thành công cũng
nhỏ. Tôi không thể mang thời gian ăn mày có
giới hạn của tôi để đi lãng phí trên những người
khách này, trong khi tôi có thể xoay ngay sang
mục tiêu bên cạnh.
Trời, tay ăn mày này có đầu óc quá đi, phân tích
như thể giám đốc kinh doanh hoặc giám đốc
tiếp thị vậy.
- Ông nói tiếp đi! - Tôi hào hứng.
- Có người bảo ăn mày có số may hay xui, tôi
không nghĩ thế. Lấy ví dụ cho anh nhé, nếu có
một thanh niên đẹp trai và một phụ nữ xinh đẹp
đứng trước cửa shop đồ lót mỹ phẩm, thì anh
sẽ chọn ai để ăn mày?
Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo, tôi không biết.
- Anh nên đi đến xin tiền anh thanh niên kia. Vì
đứng bên anh ta là một phụ nữ đẹp, anh ta
chẳng lẽ lại không cho ăn mày tiền. Nhưng nếu
anh đi xin cô gái đẹp, cô ta sẽ giả vờ là ghê sợ
anh rồi lánh xa anh.
Thôi cho anh một ví dụ nữa: Hôm nọ đứng ở
cửa siêu thị BigC có một cô gái trẻ tay cầm túi
đồ vừa mua từ siêu thị, một đôi nam nữ yêu
nhau đang đứng ăn kem, và một anh chàng
đóng bộ công chức chỉnh tề, tay xách túi đựng
máy tính xách tay. Tôi chỉ nhìn họ ba giây, sẽ
không ngần ngừ bước thẳng tới mặt cô gái trẻ
xin tiền, cô gái cho tôi hẳn hai đồng xu, nhưng
ngạc nhiên hỏi tôi tại sao chỉ xin tiền có mỗi cô
ta. Tôi trả lời rằng, cái đôi tình nhân kia đang
ăn, họ không tiện rút ví ra cho tiền, anh kia
trông có vẻ lắm tiền, trông như sếp nhưng vì thế
trên người họ thường không có sẵn tiền lẻ. Còn
cô vừa mua sắm ở siêu thị ra, cô tất còn ít tiền
thừa, tiền lẻ.
Chí lý, tôi càng nghe tay ăn mày nói càng tỉnh
cả người ra.
- Cho nên tôi bảo rồi, tri thức quyết định tất cả!
Tôi nghe sếp tôi nói bao lần câu này, nhưng đây
là lần đầu tôi nghe một thằng ăn mày nói câu
này.
- Ăn mày cũng phải mang tri thức ra mà ăn
mày. Chứ ngày ngày nằm ệch ra ở xó chợ, cầu
thang lên đường vượt giao lộ, xin ai cho được
tiền? Những người đi qua giao lộ, chạy qua
cổng chợ đều vội vàng hoặc cồng kềnh, ai ra
đấy mà chơi bao giờ, ra đấy xin chỉ mệt người.
Phải trang bị tri thức cho chính mình, học kiến
thức mới làm người ta thông minh lên, những
người thông minh sẽ không bao giờ ngừng học
hỏi kiến thức mới. Thế kỷ 21 rồi, bây giờ người
ta cần gì, có phải là cần nhân tài không?
Có lần, có một người cho tôi hẳn 50 nghìn, nhờ
tôi đứng dưới cửa sổ gào: "Hồng ơi, anh yêu
em", gào 100 lần. Tôi tính ra gọi một tiếng mất 5
giây, thời gian cũng tương tự như tôi đi ăn mày
một lần, nhưng lợi nhuận đạt được chỉ 500
đồng, còn kém đi ăn mày, thế là tôi từ chối.
Ở đây, nói chung một tay ăn mày một tháng có
thể đi xin được một nghìn hoặc tám trăm lần.
Người nào may mắn thì cùng lắm đi xin được
khoảng hai nghìn lần. Dân số ở đây khoảng ba
triệu, ăn mày độ chục anh, tức là tôi cứ khoảng
mười nghìn người dân mới ăn mày một người.
Như thế thu nhập của tôi ổn định, về cơ bản là
cho dù kinh tế thế giới đi lên hay đi xuống, tình
hình xin tiền của tôi vẫn ổn định, không biến
động nhiều.
Trời, tôi phục tay ăn mày này quá!
- Tôi thường nói tôi là một thằng ăn mày vui vẻ.
Những thằng ăn mày khác thường vui vì xin
được nhiều tiền. Tôi thường bảo chúng nó là,
chúng mày nhầm rồi. Vì vui vẻ thì mới xin được
nhiều tiền chứ.
Quá chuẩn!
- Ăn mày là nghề nghiệp của tôi, phải hiểu được
niềm vui do công việc của mình mang lại. Lúc
trời mưa ít người ra phố, những thằng ăn mày
khác đều ủ rũ oán trách hoặc ngủ. Đừng nên
như thế, hãy tranh thủ mà cảm nhận vẻ đẹp của
thành phố. Tối về tôi dắt vợ và con đi chơi ngắm
trời đêm, nhà ba người nói cười vui vẻ, có lúc đi
đường gặp đồng nghiệp, tôi có khi cũng vứt cho
họ một đồng xu, để thấy họ vui vẻ đi, nhìn họ
như nhìn thấy chính mình.
- Ối ông cũng có vợ con?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét