LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Giáo án : Lịch sử 5 HK1": http://123doc.vn/document/567005-giao-an-lich-su-5-hk1.htm
Ngày dạy :
Ngày tháng năm 200…
Bài 2: NGUYỄN TRƯỜNG TỘ MONG MUỐN CANH TÂN ĐẤT NƯỚC.
I. MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS nêu được:
- Những đề nghò chủ yếu để canh tân đất nước của Nguyễn Trường Tộ.
- Suy nghó và đánh giá của nhân dân ta về những đề nghò canh tân và lòng yêu nước của ông.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Chân dung Nguyễn Trường Tộ; phiếu học tập cho HS.
- HS tìm hiểu về Nguyễn Trường Tộ.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU
HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới:
- GV gọi 3 HS lên bảng và yêu cầu trả lời các câu hỏi về
nội dung bài cũ, sau đó nhận xét và cho điểm HS.
- GV giới thiệu bài mới: trước sự xâm lược của thực dân
Pháp, một số nhà nho yêu nước chủ trương canh tân đất
nước để đủ sức tự lực, tự cường. Với mong muốn đó,
Nguyễn Trường Tộ đã gửi lên vua Tự Đức nhiều bản
điều trần mong muốn sự phồn thònh của đất nước. Nội
dung các bản điều trần đó thế nào? Nhà vua và triều đình
có thái độ như thế nào?
Hoạt động 1:Làm việc nhóm.
Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu về Nguyễn Trường Tộ
Cách tiến hành:
- 3 HS lên bảng và lần lượt trả lời
các câu hỏi sau:
+ Em hãy nêu những băn khoăn,
suy nghó của Trương Đònh khi nhận
được lệnh vua.
+ Em hãy cho biết tình cảm của
nhân dân đối với Trương đònh.
+ Phát biểu cảm nghó của em về
Trương đònh.
- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm để chia sẻ các
thông tin đã tìm hiểu được về Nguyễn Trường Tộ theo
hướng dẫn:
+ Các bạn trong nhóm đưa ra các thông tin, bài viết về
Nguyễn Trường Tộ mà mình sưu tầm được.
+ Cả nhóm chọn lọc thông tin và ghi vào phiếu:
• Năm sinh, năm mất của Nguyễn Trường Tộ.
• Quê quán của ông.
• Trong cuộc đời của mình ông đã đi đâu và tìm hiểu
được những gì?
• Ông đã có suy nghó gì để cứu nước nhà khỏi tình
- HS chia thành các nhóm, mỗi
nhóm 6-8 HS, hoạt động theo
hướng dẫn của GV.
Ngày dạy :
trạng lúc bấy giờ.
- GV cho học sinh các nhóm báo cáo kết quả làm việc.
- GV nhận xét kết quả làm việc của HS.
- GV ghi một số nét về tiểu sử của Nguyễn Trường Tộ:
Ông sinh năm 1830, mất năm 1871. Ông xuất thân trong
một gia đình Công giáo, ở làng Bùi chu, huyện Hưng
nguyên, tỉnhNghệ an. Từ bé ông đã nổi tiếng thông
minh, học giỏi được dân trong vùng gọi là Trạng Tộ.
Năm 1860 ông được sang Pháp, ở đó ông đã quan sát, tìm
hiểu sự văn minh, giàu có của nước Pháp. Ông suy nghó
rằng phải thực hiện canh tân đất nước thì nước ta mới
thoát khỏi đói ngheo và trử thành nước mạnh.
- Đại diện nhóm lên bảng trình bày,
các nhóm khác theo dõi, bổ sung ý
kiến.
Hoat động 2:Làm việc nhóm.
Mục tiêu: giúp HS biết tình hình của đất nước ta trước sự
xâm lược của thực dân Pháp.
Cách tiến hành:
- GV tổ chức cho HS tiếp tục hoạt động theo nhóm, cùng
trao đổi để trả lời các câu hỏi sau:
+ Theo em tại sao thực dân Pháp có thể dễ dàng xâm
lược nước ta? Điều đó cho thấy tình hình của đất nước ta
lúc đó như thế nào?
- GV cho HS báo cáo kết quả trước lớp.
- GV hỏi: theo em tình hình đất nước như trên đã đặt ra
yêu cầu gì để khỏi bò lạc hậu?
- GV kết luận: nữa cuối thế kỷ XIX, khi thực dân Pháp
xâm lược nước ta, triều đình nhà Nguyễn nhượng bộ
chúng, trong khi nước ta cũng rất nghèo nàn lạc hậu. Yêu
cầu tất yếu đối với hoàn cảnh nước ta lúc bấy giờ là phải
thực hiện đổi mới đất nước. Hiểu được điều đó, Nguyễn
Trường Tộ đã gửi bản điều trần lên vua Tự Đức đề nghò
canh tân đất nước.
- HS hoạt động nhóm. HS có thể
nêu:
+ Thực dân Pháp dễ dàng xâm lược
nước ta vì:
• Triều đình nhà Nguyễn
nhượng bộ thực dân Pháp.
• Kinh tế đất nước nghèo
nàn, lạc hậu.
• Đất nước không đủ sức để
tự lập, tự cường…
- Đại diện nhóm HS phát biểu ý
kiến trước lớp, HS các nhóm khác
bổ sung.
- HS trao đổi, nêu ý kiến: nước ta
cần phải đổi mới để đủ sức tự lập,
tự cường.
- HS lắng nghe.
Hoạt động 3:Làm việc theo cá nhân.
Mục tiêu: giúp HS hiểu biết về những đề nghò canh tân
đát nước của Nguyễn Trường Tộ.
Cách tiến hành:
Ngày dạy :
- GV yêu cầu HS làm việc với SGK và trả lời những câu
hỏi sau:
+ Nguyễn Trường Tộ đã đưa ra những đề nghò gì để canh
tân đất nước?
- HS đọc SGK và trả lời:
+ Nguyễn Trường Tộ đề nghò:
• Mở rộng quan hệ ngoại
giao, buôn bán với nhiều nước
• Thuê chuyên gia nước
ngoài giúp ta phát triển kinh tế
• Xây dựng quân đội hùng
mạnh
• Mở trường dạy cách sử
dụng máy móc, đóng tàu, đúc
súng…
+ Nhà vua và triều đình nhà Nguyễn có thái độ như thế
nào với những đề nghò của Nguyễn Trường Tộ? Vì sao?
- GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả làm việc trước lớp:
GV nêu từng câu hỏi cho HS trả lời.
- GV hỏi thêm: việc vua quan nhà Nguyễn phản đối đề
nghò canh tân của Nguyễn Trường Tộ cho thấy họ là
người như thế nào?
- GV yêu cầu HS lấy những ví dụ chứng minh về sự lạc
hậu của vua quan nhà Nguyễn.
GV kết luận: với mong muốn canh tân đất nước, Nguyễn
Trường Tộ đã gửi đến nhà vua nhiều bản điều trần đề
nghò cải cách. Tuy nhiên, những nội dung tiến bộ đó
không được vua và triều đình chấp nhận vì sự bảo thủ và
lạc hậu. Chính điều đó góp phần làm cho nước ta thêm
suy yếu, chòu sự đô hộ của thực dân Pháp
+ Triều đình Nguyễn không cần
thực hiện các đề nghò của Nguyễn
Trường Tộ. Vua Tự Đức bảo thủ
cho rằng những phương pháp cũ đủ
để điều khiển quốc gia rồi.
- 2 HS lần lượt nêu ý kiến, cả lớp
nhận xét, bổ sung ý kiến.
- 2 HS nêu ý kiến
+ Họ là người bảo thủ
+ Họ là người lạc hậu, không hiểu
biết gì về thế giới bên ngoài quốc
gia…
- 2 HS nêu ví dụ:
+ Vua quan nhà Nguyễn không tin
đèn treo ngược, không có dầu(đèn
điện) mà vẫn sáng.
+ Vua quan nhà Nguyễn cho rằng
chuyện xe đạp 2 bánh chuyển động rất
nhanh mà không bò đổ là chuyện bòa.
2. Củng cố –dặn dò :
- GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS trả lời -HS trả lời
GV nhận xét tiết học, dặn dò HS về nhà học thuộc bài cũ
và sưu tầm, chuẩn bò bài mới.
Ngày dạy :
RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Ngày dạy :
Ngày tháng năm 2006
Bài 3: CUỘC PHẢN CÔNG Ở KINH THÀNH HUẾ
I. MỤC TIÊU
Sau bài học, HS có thể:
- Thuật lại cuộc phản công ở kinh thành Huế do Tôn Thất Thuyết chỉ huy vào đêm mồng
5-7-1885.
- Nêu được cuộc phản công ở kinh thành Huế đã mở đầu cho phong trào Cần Vương(1885-
1896).
- Biết trân trọng tự hào về truyền thống yêu nước, bất khuất của dân tộc ta.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Lược đồ kinh thành Huế năm 1885, có các vò trí kinh thành Huế, đồn Mang cá, toà
Khâm Sứ(nếu có).
- Bản đồ hành chính Việt Nam.
- Hình minh hoạ trong SGK.
- Phiếu học tập của HS.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU
HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới:
- GV gọi 3 HS lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu
hỏi về nội dung bài cũ, sau đó nhận xét và cho điểm HS
- GV giới thiệu bài: trong bài học hôm nay chúng ta cùng
trở về với sự việc bi tráng diễn ra đêm 5-7-1885 tại kinh
thành Huế.
Hoạt động 1:Làm việc cả lớp.
Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu về Tôn Thất Thuyết.
Cách tiến hành:
- 3 HS lên bảng và lần lượt trả lời
các câu hỏi sau:
+ Nêu những đề nghò canh tân đất
nước của Nguyễn Trường Tộ.
+ Những đề nghò đó có được vua
quan nhà Nguyễn nghe theo và
thực hiện không? Vì sao?.
+ Phát biểu cảm nghó của em về
việc làm của Nguyễn Trường Tộ.
- GV nêu vấn đề: năm 1884, triều đình nhà Nguyễn kí
hiệp ước công nhận quyền đo hộ của thực dân Pháp . sau
hiệp ước này, tình hình đất nước có những nét chính nào?
Các em hãy đọc SGK và trả lời các câu hỏi:
+ Quan lại triều đình nhà Nguyễn có thái độ đối với thực
dân Pháp như thế nào?
- HS nghe GV nêu để xác đònh vấn
đề, sau đó tự đọc SGK và tìm câu
trả lời cho các câu hỏi.
+ Quan lại triều đình nhà Nguyễn
chia làm 2 phái:
• Phái chủ hoà chủ trương
thương thuyết với thực dân Pháp.
• Phái chủ chiến, đại diện
Ngày dạy :
+ Nhân dân ta phản ứng thế nào trước sự việc triều đình
kí hiệp ước với thực dân Pháp?
- GV nêu từng câu hỏi trên và gọi HS trả lời.
- GV nhận xét câu trả lời của HS, sau đó nêu kết luận:
sau khi triều đình nhà Nguyễn kí hiệp ước công nhận
quyền đô hộ của thực dân Pháp, nhân dân vẫn kiên quyết
chiến đấu không khuất phục; Quan lại triều đình nhà
Nguyễn chia làm 2 phái: phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết chủ trường và phái chủ hoà.
là Tôn Thất Thuyết, chủ trương
cùng nhân dân tiếp tục chiến đấu
chống thực dân Pháp, giành lại độc
lập dân tộc. Để chuẩn bò kháng
chiến lâu dài, Tôn Thất Thuyết
cho lập các căn cứ ở vùng rừng núi
và lập các đội nghiã binh luyện
tập sẵn sàng đánh Pháp.
+ Nhân dân ta không chòu khuất
phục thực dân Pháp.
- 2 HS lần lượt trả lời, cả lớp theo
dõi, bổ sung ý kiến.
Hoat động 2:Làm việc nhóm.
Mục tiêu: giúp HS biết nguyên nhân, diễn biến và ý
nghóa của cuộc phản công ở kinh thành Huế.
Cách tiến hành:
- GV chia HS thành các nhóm, yêu cầu thảo luận để trả
lời các câu hỏi sau:
+ Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc phản công ở kinh
thành Huế?
+ Hãy thuật lại cuộc phản công ở kinh thành Huế.(cuộc
phản công diễn ra khi nào? Ai là người lãnh đạo? Tinh
thần phản công của quân ta như thế nào? Vì sao cuộc
phản công thất bại?)
- HS chia thành các nhóm nhỏ, mỗi
nhóm 4-6 HS, cùng thảo luận và
ghi các câu trả lời vào phiếu.
+ Tôn Thất Thuyết, người đứng đầu
phái chủ chiến đã tích cực chuẩn bò
để chống Pháp. Trước sự uy hiếp
của kẻ thù, Tôn Thất Thuyết đã
quyết đònh nổ súng trước để giành
thế chủ động.
+ Đêm mồng 5-7-1885, cuộc phản
công ở kinh thành Huế bắt đầu
bằng tiếng nổ rầm trời của súng
thần công, quân ta do Tôn Thất
Thuyết chỉ huy tấn công thẳng vào
đồn Mang Cá và toà Khâm Sứ
Pháp. Bò bất ngờ quân Pháp bối rối,
nhưng nhờ có ưu thế về vũ khí, đến
gần sáng thì đánh trả lại. Quân ta
chiến đấu oanh liệt, dũng cảm
nhưng vũ khí lạc hậu, lực lượng ít…
Từ đó phong trào chống Pháp bùng
lên mạnh mẽ trong cả nước.
Ngày dạy :
- GV tổ chức cho HS trình bày kết quả thảo luận trước
lớp.
- GV nhận xét về kết quả thảo luận của HS.
- 3 nhóm HS cử đại diện báo cáo
kết quả thảo luận. Sau mỗi lần báo
cáo, cả lớp bổ sung ý kiến.
Hoạt động 3:Làm việc theo cá nhân, nhóm.
Mục tiêu: giúp HS hiểu biết về Tôn Thất Thuyết, vua
Hàm Nghi và phong trào Cần Vương.
Cách tiến hành:
- GV yêu cầu HS trả lời:
+ Sau cuộc phản công ở kinh thành Huế bò thất bại, Tôn
Thất Thuyết đã làm gì? Việc làm đó có ý nghóa như thế
nào với phong trào chống Pháp của nhân dân ta?
+ Sau cuộc phản công bò thất bại,
Tôn Thất Thuyết đã đưa vua Hàm
Nghi và đoàn tuỳ tùng lên vùng
rừng núi Quảng trò để tiếp tục
kháng chiến.
Tại đây ông đã lấy danh nghóa vua
Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương
kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên
giúp vua.
- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, chia sẽ với bạn
trong nhóm những thông tin, hình ảnh sưu tầm được.
- GV gọi HS trình bày kết quả thảo luận và yêu cầu HS
các nhóm khác theo dõi, bổ sung ý kiến.
- GV có thể giới thiệu thêm về vua Hàm Nghi(SGK).
- GV nêu câu hỏi:
+ Em hãy nêu tên các cuộc khởi nghóa tiêu biểu hưởng
ứng phong trào Cần Vương?
GV kết luận: Sau cuộc phản công bò thất bại, Tôn Thất
Thuyết đã rút về rừng đểtiếp tục kháng chiến. Ông đã
lấy danh nghóa vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương kêu
gọi nhân dân cả nước đứng lên giúp vua.
- HS làm việc theo nhóm thoe yêu
cầu của GV.
- 3 HS lần lượt trình bày kết quả
trước lớp(mỗi HS chỉ nêu 1 vấn đề),
cả lớp theo dõi, bổ sung ý kiến.
- HS lắng nghe.
- 2 HS trả lời
+ Phạm Bành, Đinh Công
Tráng(Ba Đình-Thanh Hoá)
+ Phan Đình Phùng(Hương Khê-
Hà Tónh)
+ Nguyễn Thiện Thuật(Bãi Sậy-
Hưng Yên)
2. Củng cố –dặn dò :
- GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS trả lời -HS trả lời
GV nhận xét tiết học, dặn dò HS về nhà học thuộc bài cũ
và sưu tầm, chuẩn bò bài mới.
Ngày dạy :
RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………
Ngày dạy :
Ngày tháng năm 2006
Bài 4: XÃ HỘI VIỆT NAM CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XX
I. MỤC TIÊU
Sau bài học, HS nêu được:
- Cuối thế kỷ XĨ- đầu thế kỷ XX, xã hội nước ta có nhiều biến đổi do hệ quả của chính
sách khai thác thuộc đòa của thực dân Pháp.
- Nêu được cuộc phản công ở kinh thành Huế đã mở đầu cho phong trào Cần Vương(1885-
1896).
- Bước đầu nhận biết mối quan hệ giữa kinh tế và xã hội.(kinh tế thay đổi kéo theo sự thay đổi
của xã hội)
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Hình minh hoạ trong SGK.
- Phiếu học tập của HS.
- Tranh ảnh, tư liệu về kinh tế xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU
HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới:
- GV gọi 3 HS lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu
hỏi về nội dung bài cũ, sau đó nhận xét và cho điểm HS
- GV yêu cầu HS quan sát các hình vẽ minh hoạ trong
SGK và hỏi: các hình ảnh này gợi cho em suy nghó gì về
xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX?
- GV giới thiệu bài.
Hoạt động 1:Làm việc cả lớp.
Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu về những thay đổi của nền
kinh tế Việt Nam cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX
Cách tiến hành:
- 3 HS lên bảng và lần lượt trả lời
các câu hỏi sau:
+ Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc
phản công ở kinh thành Huế đêm
5-7-1885?
+ Thuật lại diễn biến của cuộc
phản công này.
+ Cuộc phản công ở kinh thành
Huế đêm 5-7-1885 có tác động gì
đến lòch sử nước ta khi đó?
- HS nêu
- GV yêu cầu HS làm theo cặp cùng đọc sách, quan sát
các hình minh hoạ và trả lời các câu hỏi sau:
+ Trước khi thực dân Pháp xâm lược, nền kinh tế Việt
Nam có những ngành nào là chủ yếu?
- HS làm việc theo cặp, tìm câu trả
lời cho các câu hỏi.
+ Trước khi thực dân Pháp xâm
lược, nền kinh tế Việt Nam dựa
vào nông nghiệp là chủ yếu, bên
cạnh đó tiểu thủ công nghiệp cũng
phát triển 1 số ngành như dệt,
Ngày dạy :
+ Sau khi thực dân Pháp đặt ách thống trò ở Việt Nam
chúng đã thi hành những biện pháp nào để khai thác, bóc
lột vơ vét tài nguyên của nước ta? Những việc làm đó đã
dẫn đến sự ra đời của các ngành kinh tế mới nào?
+ Ai là người được hưởng những nguồn lợi do phát triển
kinh tế?
- GV gọi HS phát biểu ý kiến trước lớp.
- GV kết luận: từ cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp tăng
cường khai thác mỏ, lập nhà máy, đồn điền để vơ vét tài
nguyên và bóc lột nhân dân ta. Sự xuất hiện của các
ngành kinh tế mới đã làm cho xã hội nước ta thay đổi như
thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu tiếp.
gốm, đúc đồng…
+ Sau khi thực dân Pháp đặt ách
thống trò ở Việt Nam, chúng đã
khai thác khoáng sản của đất nước
ta như khai thác than(Quảng Ninh),
thiếc ở Tónh Túc(Cao Bằng), bạc ở
Ngân sơn(Bắc Cạn)…
Chúng xây dựng các nhà máy
điện, nước, ximăng, dệt để bóc lột
người lao động….
+ Người Pháp
- 3 HS lần lượt phát biểu, các bạn
khác cùng nhận xét, bổ sung ý kiến.
Hoat động 2:Làm việc nhóm.
Mục tiêu: giúp HS biết những thay đổi trong xã hội Việt
Nam cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX và đời sống của
nhân dân
Cách tiến hành:
- GV tiếp tục yêu cầu HS thảo luận theo cặp để trả lời
các câu hỏi sau:
+ Trước khi thực dân Pháp xâm lược, xã hội Việt Nam
có những tầng lớp nào?
+ Sau khi thực dân Pháp đặt ách thống trò ở Việt Nam,
xã hội có gì thay đổi, có thêm những tầng lớp mới nào?
+ Nêu những nét chính về đời sống của công nhân và
nông dân Việt Nam cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX
- HS làm việc theo cặp, tìm câu trả
lời cho các câu hỏi.
+ Trước khi thực dân Pháp xâm lược,
xã hội Việt Nam có hai giai cấp là
đòa chủ phong kiến và nông dân.
+ Sau khi thực dân Pháp đặt ách
thống trò ở Việt Nam, sự xuất hiện
của các ngành kinh tế mới kéo theo
sự thay đổi của xã hội. Bộ máy cai
trò thuộc đòa hình thành; thành thò
phát triển, buôn bán mở mang làm
xuất hiện các tầng lớp mới như:
viên chức, trí thức, chủ xưởng nhỏ
và đặc biệt là giai cấp công nhân.
+ Nông dân Việt Nam bò mất ruộng
đất, đói ngèo phải vào làm việc
trong các nhà máy, xí nghiệp, đồn
điền và nhận đồng lương rẻ mạt
nên đời sống vô cùng khổ cực.
- 3 HS lần lượt trình bày ý kiến của
